Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – THE LIBRARY SHOW
Το βιβλίο ως ολιστική εμπειρία
Ο επισκέπτης στο “Library Show” μπορεί να ανακαλύψει από Ντισάν και Ρίχτερ, έως Εγγονόπουλο, Χατζημιχάλη και Τσαρούχη
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΘΗΝΑΚΗ
Μια μικρή συνομωσία στο κέντρο της Αθήνας. Αυτό ίσως είναι η πρώτη σκέψη του κάθε επισκέπτη στην Eleftheria Tseliou Gallery, στην οδό Ηρακλείτου 3, στο Κολωνάκι. Από τις 27 Απριλίου και έως τις 3 Ιουνίου, η γκαλερί έχει μετατραπεί σε μια βιβλιοθήκη, η οποία φιλοξενεί στις προθήκες της σπάνιες και αισθητικά συγκινητικές καλλιτεχνικές εκδόσεις. Η ιδέα ανήκει στον εικαστικό Δαυίδ Σαμπεθάι και στην ιστορικό τέχνης και γκαλερίστα Ελευθερία Τσέλιου. Για έναν ολόκληρο χρόνο, οι δυο τους προσπαθούσαν να συγκεντρώσουν τα βιβλία που θα δημιουργούσαν το “Library Show” – και τα κατάφεραν.
Περιμένοντας να ανοίξει η πόρτα της γκαλερί, δεν ακούγεται καμία κίνηση και καμία φωνή, δίνοντας την εντύπωση ότι δεν υπάρχει ψυχή μέσα στο χώρο. Μόλις ανοίξει, όμως, η πόρτα, ξάφνου μπαίνεις σ’ έναν άλλο κόσμο. Οι επισκέπτες – την ημέρα που η «Κ» βρέθηκε στην γκαλερί, μια μικρή ομάδα φοιτητών, συνοδεία του καθηγητή τους, περιεργάζονταν τα βιβλία – φορούν μπλε γάντια μιας χρήσης και ξεφυλλίζουν τις καλλιτεχνικές εκδόσεις, ψιθυρίζοντας εκπεπληγμένοι ο ένας στον άλλο μια νέα ανακάλυψη.
Και δεν είναι λίγα τα βιβλία που μπορεί κανείς να ανακαλύψει στο “Library Show”. Από Μαρσέλ Ντισάν, Γκέρχαρντ Ρίχτερ, Γκίλμπερτ & Τζορτζ έως Νίκο Εγγονόπουλο, Γιάννη Τσαρούχη και Γιώργο Χατζημιχάλη, οι επισκέπτες της Βιβλιοθήκης έρχονται σε επαφή με το βιβλίο ως αντικείμενο, αλλά ως μια βαθιά πράξη αγάπης. Παράξενο, αλλά για τους απανταχού βιβλιόφιλους η επαφή –με τα μάτια, τα χέρια και, οπωσδήποτε, το μυαλό– με τέτοιες εκδόσεις αποτελεί υπενθύμιση της αγάπης –με ξεκάθαρες ερωτικές διαστάσεις– για το βιβλίο ως ολιστική εμπειρία, που απαιτεί την επιστράτευση πολλών αισθήσεων.
Ο χώρος της χώρος της Eleftheria Tseliou Gallery λειτουργεί όπως ακριβώς μια βιβλιοθήκη. Ο πάγκος με τις καρέκλες στο κέντρο του κυρίως χώρου προσθέτει στην γκαλερί την ιδιότητα του αναγνωστηρίου, ενώ, πέρα από τα βιβλία που υπάρχουν διάσπαρτα –εναλλάξ ενός Έλληνα και ενός ξένου– στις προθήκες, υπάρχουν και ειδικές εκδόσεις σε ένα έπιπλο, πρόσβαση στο οποίο έχει μόνο το προσωπικό της γκαλερί, το οποίο είναι πρόθυμο να εξυπηρετήσει και να ανασύρει όποιο βιβλίο του ζητηθεί.
Το “Library Show” είναι και αυτό, με τη σειρά του, ολιστική εμπειρία. Πιάνοντας στα χέρια εκδόσεις του Ακριθάκη, του Αντωνάκη, του Σπύρου Βασιλείου, όταν ξεφυλλίζεις και παρατηρείς εκ του σύνεγγυς εκδόσεις όπως το “Nox” της Αν Κάρσον, το “Possible Side Effects” της Πέγκυ Κλιάφα ή το “Nowhere Dense” της Μαρίας Ευσταθίου, για να απαριθμήσουμε μόνον ορισμένα εξ αυτών, είναι σαν να διχάζεσαι ανάμεσα σε αυτό που βλέπεις σαν αντικείμενο και σε αυτό που προσλαμβάνεις ως ανάγνωσμα. Προσπαθείς να μοιράσεις την προσοχή σου ανάμεσα στην απόλαυση που σου προσφέρει η αφή και στην αναγνωστική επεξεργασία που κάνει ο νους δια της οράσεως.
Η βιβλιοθήκη της Eleftheria Tseliou Gallery περιλαμβάνει πλείστες όσες ιστορικές εκδόσεις. «Άλλες τις βρήκαμε μόνοι μας σε αντίστοιχες εκθέσεις, άλλες τις δανειστήκαμε από ιδιωτικές συλλογές. Άλλες πάλι μας προσφέρθηκαν πολύ ευγενικά, όπως συνέβη με τον πλήρη κατάλογο των εκδόσεων του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, αλλά και με επιλογή τίτλων από τις εκδόσεις Cube Art, πράγμα για το οποίο είμαστε ευγνώμονες», αναφέρει στην «Κ» η Ελευθερία Τσέλιου. «Κάθε νέα ανακάλυψη, στον περίπου έναν χρόνο που διήρκεσε η υλοποίηση της έκθεσης, επέφερε και ένα καινούργιο επιφώνημα χαράς. Τηλεφωνούσα σε συνεργάτες και αγαπημένους φίλους της γκαλερί για να τους ενημερώσω για μια επιπλέον έκδοση που θα ταίριαζε. Έγινε με πολύ κέφι το “Library Show”. Το ευχαριστηθήκαμε και, απ’ ό,τι φαίνεται, το ίδιο συμβαίνει και με τον κόσμο», συνεχίζει η ίδια.
Πράγματι, παρατηρώντας τους επισκέπτες, εντοπίζει κανείς την αφοσίωση που δείχνου σε κάθε έκδοση που πιάνουν στα χέρια τους -όπως, εξάλλου, και τον ενθουσιασμό τους με κάθε νέα «ανακάλυψη». Πολύπτυχα βιβλία που ξεδιπλώνονται, όπως οι «66 φωτογραφίες από το αρχείο: πρόσωπα, λεπτομέρειες και καταστάσεις» του Γιώργου Χατζημιχάλη (επιλογή από 3.000 φωτογραφίες, τις οποίες συγκέντρωσε από διάφορα παζάρια και «πείραξε» για την έκδοση), αλλά που ο καλλιτέχνης ζωγράφισε σχεδόν με μια τρίχα του πινέλου, όπως έκανε ο Απόστολος Καραστεργίου, βιβλία σε θήκες ή θήκες ως βιβλία, όπως το “There ‘s no place like LA” του Αντωνάκη, αλλά και τα δυο βίντεο που προβάλλονται σε διαφορετικό χώρο, η διπλή προβολή του Μεξικανού Γιούλισες Καριόν και του Κύριλλου Σαρρή, που αναπαριστούν τη διαδικασία της έκδοσης ενός βιβλίου τέχνης, της μαγεία της δημιουργίας του και την ηδονή της ανάγνωσής του.
Όπως εξομολογείται στην «Κ» η Ελευθερία Τσέλιου, «όλη η έκθεση έγινε γι’ αυτό», αποκαλύπτοντας το “The Bride Stripped Bare By Her Bachelors, Even” (1960), του Μαρσέλ Ντισάν, το οποίο ο Ρίτσαρντ Χάμιλτον επιμελήθηκε. Δεν έχει άδικο. Η αρχική εικαστική σύλληψη, αλλά και το χτίσιμο μιας εικαστικά άρτιας έκθεσης μπορεί να έχουν ως αφορμή αυτό το ένα, το οποίο πυροδοτεί ένα ολόκληρο πρότζεκτ. Στη συγκεκριμένη έκδοση, βλέπεις τις σημειώσεις και τις «διορθώσεις» του Χάμιλτον στο πασίγνωστο έργο του Ντισάν. «Αυτή η έκδοση είναι, για μας, σαν το απαύγασμα του μοντέρνου, γι’ αυτό αποτέλεσε την αφορμή γι’ αυτή την έκθεση», σημειώνει η Ελευθερία Τσέλιου, ενώ καταλήγει: «Στην πραγματικότητα,, για μας τα κάνουμε όλα. Δημιουργούμε διαρκώς συνθήκες Φιλικής Εταιρείας, στις οποίες καλούμε το κοινό να συμμετέχει».
“The Library Show / Βιβλιοθήκη”.
Eleftheria Tseliou Gallery, Ηρακλείτου 3, Κολωνάκι.
Έως 3 Ιουνίου.
Τρίτη – Παρασκευή 12.00 -20.00, Σάββατο 12.00 – 15.00
