ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΑΠΟ ΣΤΡΑΤΗ ΠΑΝΤΑΖΗ-ΘΕΩΡΗΜΑΤΑ 3
Silent “Cells”, 2020, Συσκευασίες χαπιών από αλουμίνιο, φύλλα αλουμινίου, plexiglass, σιλικόνη, ακρυλικοί διαφανείς σωλήνες γεμισμένοι με μικρά αλουμινόχαρτα (υπολείμματα/απορρίμματα της συσκευασίας των φαρμάκων), φωτιστικά led, καλώδια, 210 x 85 x 10,5 εκ.
Πολλοί σύγχρονοι καλλιτέχνες, όπως ο Damien Hirst, η Joana Rajkowska και Marc Quinn, χρησιμοποιούν υλικά που σχετίζονται με τη φαρμακοβιομηχανία για να σχολιάσουν τον εύθραυστο, εφήμερο και αυτοκαταστροφικό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς και τη σχέση της κοινωνίας με τα φάρμακα, η οποία ξεκινά από τους αρχαίους χρόνους. Παρόμοια, η Πέγκυ Κλιάφα δουλεύει κυρίως με φάρμακα και τις συσκευασίες τους. Το γλυπτό της με τίτλο Silent “Cells” (2020) δημιουργήθηκε μέσα στην πανδημία του COVID-19, είναι μια φυσικού μεγέθους κλειστή πόρτα φυλακής φτιαγμένη από συσκευασίες χαπιών από αλουμίνιο (blister). Μέσα στις Plexiglass μπάρες του μικρού παραθύρου διακρίνονται τα απορρίμματα των συσκευασιών. Η «στιβαρή» πόρτα είναι τοποθετημένη στον τοίχο και σε συνδυασμό με το φως που βγαίνει από το παράθυρό της, δίνει την ψευδαίσθηση της ύπαρξης ενός χώρου πίσω από αυτήν.
Η αγγλική λέξη “cells” του τίτλου, προσφέρει μια διπλή ερμηνεία στο έργο. Αναφέρεται στα κελιά των φυλακών (prisoncells) και στα κύτταρα (body cells). Για την Κλιάφα, «μια πόρτα είναι ένα όριο και ένα σύμβολο διττότητας όπως τα φάρμακα μπορούν να είναι ιάματα και δηλητήρια ταυτόχρονα». Το έργο διαπραγματεύεται τις διαφορετικές μορφές εγκλεισμού και φυλάκισης, τις ορατές και αόρατες μπάρες και τις κλειδωμένες πόρτες που μας απομονώνουν από το περιβάλλον μας. Η ολοένα αυξανόμενη στροφή των ανθρώπων στα ψυχοφάρμακα και τα καταπραϋντικά ναι μεν προσφέρει ηρεμία στα κύτταρα (body cells), αλλά συχνά οδηγεί σε έναν καλυμμένο εθισμό, σε μια μορφή εσωτερικής φυλακής (prison cells).
Η πόρτα της Κλιάφα, φτιαγμένη στο μέγεθος του ανθρώπου, μας υπενθυμίζει ότι ο άνθρωπος καλείται να ανακαλύψει ξανά το μέτρο, το οποίο, σύμφωνα με τον φιλόσοφο Πρωταγόρα των Αβδήρων, έχει ως επίκεντρο τον ίδιο τον άνθρωπο. Να βασιστεί στην εσωτερική του δύναμη, μακριά από υποκατάστατα και δεκανίκια. Ο άνθρωπος που «κατοικεί» πίσω από τα φάρμακα είναι ο ίδιος το μέτρο της γνώσης και της αλήθειας, το «φως» που απλώνεται στο εσωτερικό του κελιού και παλεύει να βγει προς τα έξω.
Στρατής Πανταζής