Διάρκεια: 2-4 Απριλίου 2014
Χώρος: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο
Επιμέλεια: Ελισάβετ Πλέσσα
Συμμετέχοντες Καλλιτέχνες: Νίκος Καρανικόλας, Σοφία Κυριακοπούλου, Έλλη Κουτσουκέλη, Igor Siwanowicz, Θανάσης Τριανταφυλλόπουλος, Charles Krebs, Κωνσταντίνα Τσιάρα, Μαρία Μεθυμάκη, Kaisu Koski, Μαρίνα Καραευαγγέλου, Άννα Δημητρίου, Αντώνιος Χαλυβίδης, Κωνσταντίνος Δαλδάκης, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Μαρία Καλλινίκου, Κατερίνα Βακαλοπούλου, Ευαγγελία Βογιατζή, Dorit Hockman, Θαλής Παπακωνσταντίνου, Νίκος Μαρίνης, Δημήτρης Τράγκας, Γεώργιος Παλιάτσος, Ιάκωβος Ζανέττης, Σοφία Μπόμπολη, Thomas Deerinck, Δημήτρης Στέλλας, Ευάγγελος Ραφτογιάννης, Μάγδα Σιαμκούρη, Cordula Daus, Κέλλυ Βαρδάκα, Αλίκη Ρήγου, Ζωή Παππά, Γεράσιμος Κανάκης, Πέγκυ Κλιάφα, Παντελής Νικολάου, Χρήστος Ζέρβας, Βαγγέλης Θεοδωρίδης, Πάολα Παλαβίδη, Claudia Zuriado, Λευτέρης Κιουρτζόγλου, Θάλεια Γκατζούλη, Κατερίνα Τσαγκαράκη, Enrico Tealdi
Η Πέγκυ Κλιάφα συμμετέχει με το έργο:
Bacteria I or Map, 2013, 140×140 εκ. Μέρη από τις συσκευασίες χαπιών (blister) αλουμινίου σε καμβά, σιλικόνη, ακρυλικά χρώματα
Ο διαγωνισμός και η έκθεση «Έρευνα και Τέχνη» ήταν μία πρωτοβουλία του Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας «Αθηνά» στο πλαίσιο του 2ου Διεθνούς Συνεδρίου για τις Ερευνητικές Υποδομές, που φιλοξενήθηκε στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στις 2-4 Απριλίου 2014. Υποβλήθηκαν 420 περίπου έργα, από τα οποία μία τριμελής επιτροπή επέλεξε 53 έργα ( 17 φωτογραφίες, 31 έργα ζωγραφικής/έργα σε χαρτί και 5 video) προκειμένου να παρουσιαστούν στο Μέγαρο, κατά τη διάρκεια του ICRI 2014. Από τις επιτυχείς υποψηφιότητες, η κριτική επιτροπή επέλεξε επίσης εννέα έργα που αξίζουν διάκριση και ένα που θα λάβει το πρώτο βραβείο της διοργάνωσης.
Έρευνα και Τέχνη: Ένα απρόσμενο σημείο συνάντησης
Γιατί το βλέμμα ενός καλλιτέχνη σταματά για να ατενίσει μία εικόνα που προέρχεται άμεσα από το πεδίο της επιστήμης; Τι είναι αυτό που κάνει έναν ερευνητή ξαφνικά να κοιτάζει τα ευρήματά του υπό το φως μίας εικαστικής αναζήτησης; Υπάρχει πραγματικά κοινή τομή ανάμεσα στον κόσμο της τέχνης και στον κόσμο της έρευνας; Τι νομιμοποιεί την υπέρβαση των διαχωριστικών γραμμών;
Η τέχνη πάντα έδειχνε ενδιαφέρον προς την επιστήμη: από την Αναγέννηση και τον Leonardo da Vinci, με τις μελέτες του πάνω στη φυσική, τον 19ο αιώνα με την art nouveau και την επίδραση που δέχθηκε από σχήματα και χρώματα που προήλθαν από τη βιολογία και την ανακάλυψη του μικροσκοπίου, την τέχνη του 20ού αιώνα, με τους Σουρεαλιστές που γοητεύθηκαν από τον Φρόυντ και την ψυχιατρική, τον περίφημο James Turrell, που δούλευε με τις οφθαλμαπάτες του φωτός, ως τον νεαρό Κινέζο WU Juehui, που ασχολείται με τις εικαστικές πτυχές της νευροεπιστήμης. Καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο ανά τους αιώνες διακρίνουν στην έρευνα και στην επιστήμη μορφολογικά ερεθίσματα που προσφέρουν νέες προοπτικές στη δουλειά τους.
Ωστόσο, εν μέρει χάρη στην ταχύτατη ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας, η δημιουργική προσέγγιση της τέχνης από επιστήμονες αποδείχθηκε ιδιαίτερα καρποφόρα τα τελευταία χρόνια. Αυτό όμως δεν ισχύει όταν η προσέγγιση αυτή απομόνωσε μόνο ή αναπαρήγαγε εικόνες που συναντώνται στον επιστημονικό χώρο. Η επιστήμη επιτρέπεται να σταθεί στο πεδίο της τέχνης όταν επιτυγχάνει να προσδώσει αισθητική σημασία σε αυτό που το επιστημονικό μάτι συναντά, να προσφέρει μια φευγαλέα ματιά στα ίχνη δημιουργικότητας εκεί που δεν τα περιμένουμε, δανειζόμενη το καλλιτεχνικό ιδίωμα για να φανερώσει απροσδόκητες διαστάσεις της εξωτερικής πραγματικότητας που ερευνά.
Οι καλλιτέχνες δεν παριστάνουν τους επιστήμονες, ούτε οι επιστήμονες παίζουν τον ρόλο των καλλιτεχνών. Στην παρούσα συνύπαρξη καλλιτεχνών και ερευνητών, η τέχνη κλήθηκε να κοιτάξει μέσα στον κόσμο της επιστήμης και η επιστήμη να περπατήσει στα μονοπάτια της τέχνης. Εξετάζοντας τα έργα που εκτείθενται εδώ, είναι φανερό ότι, και στις δύο πλευρές, συγκεκριμένες εμμονές δημιούργησαν διαφορετικά σημεία εκκίνησης και στόχους, που οδήγησαν σε διαφορετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, αυτό που επιζητείται από όλους είναι να προκύψει μια ποιητική μεταμόρφωση του απεικονιζόμενου αντικειμένου ή της εικόνας, μια αναζήτηση της αισθητικής συγκίνησης πέρα από το φαινομενικά αντιληπτό.
Όταν η επιστήμη αγγίζει τα υψηλότερα επίπεδά της, παύει να λειτουργεί σύμφωνα με τις προσταγές της λογικής και πλησιάζει στη σφαίρα του ενστίκτου. Όταν η τέχνη σκάβει βαθιά στην εσωτερική πειθαρχία που είναι υπεύθυνη για την ίδια την ύπαρξή της, συνορεύει με έναν πνευματικό διαλογισμό. Τότε επιστήμη και τέχνη συναντώνται, τόσο φυσικά και τόσο παράξενα όσο ένα σώμα φέρει την ίδια του την ψυχή.
Ελισάβετ Πλέσσα
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Επιτροπή Επιλογής: Ελισάβετ Πλέσσα, Πλάτων Ριβέλλης, Γιώργος Ρόρρης
Συντονισμός: Αναστάσιος Πατρίκαλος, Ελένη Σωτηροπούλου, (Κέντρο Έρευνας «Αθηνά»)
Σύμβουλος Αρχιτεκτονικής: Τζωρτζίνα Βόγλη / Access
Σύμβουλος Οπτικοακουστικών Μέσων: Παναγιώτης Καριώρης (Κέντρο Έρευνας «Αθηνά»)
Φωτισμός: Γιάννης Μαλατάντης
Σήμανση Έκθεσης: Ντόρα Πικιώνη
Ψηφιακή Εκτύπωση και Ανάρτηση των Φωτογραφιών: Δημήτρης Σδράλης, Νίκος Σδράλης
Μεταφορά και Τοποθέτηση Έργων: Move Art
Ασφάλιση Έργων: Lloyd’s – Karavias & Associated Ltd.