Ο Κόσμος του Φαρμακείου – Συνέντευξη
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Γιώργο Κιοσσέ
Η εικαστικός Πέγκυ Κλιάφα μίλησε στον «ΚτΦ» με αφορμή την έκθεσή της “Pharmakon”:
Μέσα από το φάρμακο μπορεί να μιλήσει κανείς για πολύ σημαντικά θέματα
Μια διαφορετική συνέντευξη φιλοξενεί σήμερα σ’ αυτό το τελευταίο τεύχος πριν από τις διακοπές «Ο Κόσμος του Φαρμακείου» κάνοντας μια βουτιά στο χώρο της τέχνης. Αφορμή στάθηκε η έκθεση που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην γκαλερί «Καππάτος» με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Pharmakon”, όπου η εικαστικός κ. Πέγκυ Κλιάφα παρουσίασε την εικαστική της δημιουργία στο επίκεντρο της οποίας ήταν το φάρμακο το οποίο προσέγγισε με έναν άλλο ιδιαίτερο τρόπο, μακριά από εκείνον που έχουμε μάθει να το βλέπουμε και να το χρησιμοποιούμε.
Η κ. Κλιάφα μίλησε για τους λόγους εκείνους που την οδήγησαν να επιλέξει το φάρμακο ως θέμα της εικαστικής της δημιουργίας, για τον τρόπο με τον οποίο προσπάθησε να προσεγγίσει το θέμα της αλλά και για το μήνυμα που θέλησε να περάσει ξεκινώντας αυτήν την συγκεκριμένη καλλιτεχνική της δημιουργία.
Κυρία Κλιάφα για το κοινό της εφημερίδας μας το φάρμακο είναι το αντικείμενο των σπουδών τους, της καθημερινής τους απασχόλησης, αλλά φαντάζομαι ότι για τους περισσότερους αποτελεί έκπληξη ως πηγή έμπνευσης και εικαστικής δημιουργίας. Γιατί λοιπόν ασχοληθήκατε με το φάρμακο;
Γιατί το φάρμακο είναι ένα θέμα ενδιαφέρον, πολυδιάστατο, διαχρονικό και πανανθρώπινο. Μας αγγίζει όλους, άλλους λιγότερο και άλλους περισσότερο. Επίσης, μέσα απ’ το φάρμακο μπορεί να μιλήσει κανείς για πολύ σημαντικά θέματα όπως το εφήμερο της ύπαρξης, τη στάση του ανθρώπου απέναντι στη ζωή και το θάνατο, τη δύναμη της πίστης, την αθωότητα, τη διττή όψη των πραγμάτων, το μέτρο. Τέλος το φάρμακο και η συσκευασία του διαθέτουν μια ποικιλία σε χρώματα, σχήματα και υφές που μου διέγειραν και μου διεγείρουν τη φαντασία διαρκώς.
Ομολογώ ότι δεν είναι το πιο συνηθισμένο θέμα εικαστικής δημιουργίας, αλλά δεν είμαι ούτε η πρώτη ούτε η μόνη εικαστικός που το ασχολούμαι με αυτό σε διεθνές επίπεδο. Ελπίζω πως είναι πρωτότυπος ο τρόπος που το προσεγγίζω.
Το γενικό θέμα των έργων σας είναι «Το Φάρμακο», αναλυτικότερα πως θα προσδιορίζατε τις πτυχές του φαρμάκου που θέλετε να θίξετε;
Αυτή η δουλειά είναι βασισμένη σε τρεις βασικές εννοιολογικές ενότητες, οι οποίες αποτελούν κατά τη γνώμη μου και την ιστορική πορεία του φαρμάκου: Θρησκεία – Μεταφυσική, Φύση και Επιστήμη – Χημεία. Η ιστορία φυσικά επαναλαμβάνεται και στις μέρες μας μπορεί ακόμα να χρησιμοποιούμε ως φάρμακο την πίστη και την προσευχή, τα προϊόντα της φύσης και αυτά της επιστήμης ταυτόχρονα και εναλλακτικά.
Και με τι είδους έργα έχετε εκφράσει αυτές τις πτυχές του φαρμάκου;
Στην ενότητα Θρησκεία – Μεταφυσική περιλαμβάνονται κατασκευές από μεγάλα Βιτρώ, αντίγραφα γνωστών Καθεδρικών Ναών, όπου στη θέση των έγχρωμων παραστάσεων, εγώ χρησιμοποιώ άδεια χρησιμοποιημένα blister. Επίσης, το έργο “Omphalio” αντίγραφο από το μωσαϊκό δάπεδο Μονής, όπου τη θέση των ψηφίδων έχουν πάρει αληθινά χάπια.
Στην ενότητα Φύση περιλαμβάνονται κάποια ζωγραφικά έργα, ένα γλυπτό δέντρο από αναβράζοντα δισκία και μία ταπετσαρία τοίχου.
Στην ενότητα Επιστήμη – Χημεία περιλαμβάνονται πολύ διαφορετικά έργα: ζωγραφικά «πορτραίτα χαπιών» με βαριές κορνίζες, ένα γλυπτό με μορφή ανθρώπου από αναβράζοντα δισκία και το βίντεο που δείχνει τη διάλυσή του μέσα στο νερό, αφηρημένα επιτοίχια έργα από blister αλουμινίου, γλυπτά από blister αλουμινίου, μία σειρά έργων που σχετίζονται και με την βιολογία –αποικίες βακτηρίων που απεικονίζονται με μέρη από τα blister- κά.
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι έχετε χρησιμοποιήσει πολύ διαφορετικά εικαστικά μέσα και υλικά στα έργα σας. Μπορείτε να μας μιλήσετε για αυτό;
Είναι κάτι που συνηθίζεται στη σύγχρονη τέχνη. Υπάρχει η ιδέα και ο εικαστικός καλλιτέχνης καλείται να την εκφράσει με το μέσο που την αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο κατά τη γνώμη του. Γενικά με ενδιαφέρει πολύ να δουλεύω με την ύλη και το φάρμακο μου έδωσε πάρα πολλές δυνατότητες. Τα χάπια, σε διάφορα χρώματα και σχήματα και οι συσκευασίες τους, αναπτύσσονται σε κάποια έργα σε γεωμετρικούς, επαναλαμβανόμενους σχηματισμούς, με αυστηρή δομή και απόλυτη συμμετρία ενώ σε άλλα με περισσότερο ελεύθερη δομή. Σε κάθε περίπτωση όμως όταν χρησιμοποιείς ευτελή υλικά είναι σημαντική νομίζω η άψογη εκτέλεση, γεγονός που κάνει τη δημιουργία τους χρονοβόρα, αλλά που εμένα με «ξεκουράζει». Πιστεύω επίσης πως η ίδια η ύλη «αφηγείται πάντα κάτι» ακόμα και χωρίς άλλα πλαίσια. Πόσο μάλλον η συσκευασία του χρησιμοποιημένου φαρμάκου…
Υπάρχει στα έργα σας το στοιχείο της έκπληξης. Η πρώτη εικόνα που έχει κανείς από μακριά αλλάζει καθώς πλησιάζει και ανακαλύπτει τη χρήση απρόσμενων υλικών και νοημάτων.
Είναι αλήθεια! Με ενδιαφέρει να δημιουργώ ευχάριστες εικόνες γιατί πιστεύω πως μέσω αυτών περνά κανείς ευκολότερα τα μηνύματά του και γιατί επίσης πιστεύω πως είναι καλό να μπορούμε να ζούμε με τα έργα τέχνης. Με ενδιαφέρει επίσης όμως να ενσωματώσω την έκπληξη είτε σε επίπεδο υλικού, όπως συμβαίνει με τα χρησιμοποιημένα blister και τα χάπια, είτε σε επίπεδο νοήματος όπως συμβαίνει σε όλα σχεδόν τα έργα μου. Για τους φαρμακοποιούς φαντάζομαι πως θα αποτελεί ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη να βλέπουν αυτά τα υλικά με τα οποία ασχολούνται σε καθημερινή βάση να μεταμορφώνονται σε κάτι εντελώς διαφορετικό.
Παρατηρούμε πως τα έργα σας αν και πραγματεύονται ένα θέμα «δυσάρεστο» για ορισμένους, αποπνέουν έναν αέρα αισιοδοξίας. Ποιο είναι το μήνυμα που εσείς θέλατε να περάσετε ξεκινώντας αυτή τη δουλειά;
Πιστεύω πως τα έργα τέχνης πρέπει να είναι ανοιχτά και να θέτουν προβληματισμούς στους θεατές τους, χωρίς να δίνουν τις απόλυτες απαντήσεις.
Γνωρίζω πως ορισμένα φάρμακα έχουν αλλάξει τη ροή της ιστορίας και κάποια άλλα θα συνεχίσουν αλλάζουν την προσωπική ιστορία πολλών ανθρώπων. Εύχομαι μόνο να τα χρησιμοποιούμε με σύνεση και σοφία.
