Εγκαίνια: Τρίτη, 4 Οκτωβρίου 2022
Διάρκεια: 4 Οκτωβρίου-27 Νοεμβρίου 2022
Χώρος: The Opening Gallery, 42 Walker Street, Νέα Υόρκη
Επιμέλεια: Σωζήτα Γκουντούνα
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Alina Bliumis, Jeff Bliumis, Veronique Bourgoin, Αλέξανδρος Γεωργίου, Mat Chivers, Raúl Cordero, Γιούλα Χατζηγεωργίου, Steven C. Harvey, Πέγκυ Κλιάφα, Άρτεμις Κοτιώνη, Jessica Mitrani, Paula Meninato, Ελένη Μυλωνά, Μαργαρίτα Μυρογιάννη, Warren Neidich, Alexander Polzin, Juli Susin, Δημήτρης Τράγκας, Αντώνης Βολανάκης, Hans Weigant, Βασίλης Ζαφειρόπουλος
Η Πέγκυ Κλιάφα συμμετέχει με το έργο:
COLONY
2018, ακρυλικά χρώματα σε καμβά, ξύλινη κορνίζα
44 x 34 εκ.
H Opening Gallery παρουσιάζει την ομαδική έκθεση Collective Brain με έργα των Alina Bliumis, Jeff Bliumis, Veronique Bourgoin, Αλέξανδρου Γεωργίου, Mat Chivers, Raúl Cordero, Γιούλας Χατζηγεωργίου, Steven C. Harvey, Πέγκυς Κλιάφα, Άρτεμης Κοτιώνη, Jessica Mitrani, Paula Meninato, Ελένης Μυλωνά, Μαργαρίτας Μυρογιάννη, Warren Neidich, Alexander Polzin, Juli Susin, Δημήτρη Τράγκα, Αντώνη Βολανάκη, Hans Weigant, Βασίλη Ζαφειρόπουλου και επιμέλεια της Σωζήτας Γκουντούνα. Στον πρώτο όροφο της 42 Walker St, η έκθεση Collective Brain επιχειρεί να δοκιμάσει την αντίληψη των νοητικών μας διαδικασιών με μια σύνθεση από προκλητικά έργα τέχνης, συνδέοντας καλλιτέχνες που δουλεύουν με διαφορετικά μέσα και προέρχονται από διαφορετικά μέρη.
Προσεγγίζοντας την έννοια του μυαλού ως μηχανισμού – ένα σύστημα που είναι υπεύθυνο για τη χωρική μνήμη και την πλοήγηση – η έκθεση Collective Brain παρουσιάζει από διαφορετικές σκοπιές τον εγκέφαλο και τους εκατομμύρια νευρώνες του. Επίσης, εστιάζει στη θεμελιώδη έννοια της νευροποικιλομορφίας για την κατανόηση της φυσικής και βιολογικής προέλευσης των ανθρώπινων συναισθημάτων, καθώς και στη σύλληψη, την έκθεση και την πρόσληψη των έργων τέχνης. Ένα τμήμα της έκθεσης επιχειρεί επίσης να κατανοήσει και να θέσει υπό αμφισβήτηση την εικόνα που έχουμε για τις λειτουργίες του μη ανθρώπινου μυαλού.
Ο επαναστατικός τομέας της οπτογενετικής μας επιτρέπει να αποκωδικοποιούμε τις λειτουργίες του εγκεφάλου χρησιμοποιώντας φως, ωστόσο, φαίνεται πως ακόμα γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα για το ανθρώπινο μυαλό και κάποιοι θεωρητικοί υποστηρίζουν ότι είναι εξαιρετικά πολύπλοκο για να μπορέσουμε να το ελέγξουμε. Παράλληλα, πειράματα ηλεκτροδιέγερσης του εγκεφάλου που πραγματοποιήθηκαν τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 συχνά δεν κατάφερναν να ξεκαθαρίσουν ποια μέρη του εγκεφάλου διεγείρονται από τσιπ όπως το λεγόμενο «stimoceiver» ή από ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
Πέρα από την έννοια του ελέγχου του μυαλού, τελευταίες επιστημονικές έρευνες επιχειρούν να ρίξουν φως στη φύση των εσωτερικών μας κόσμων και των «προβολών», δηλαδή των τρόπων με τους οποίους το άτομο βιώνει τις διαφορετικές πλευρές του εαυτού του σα να μην του ανήκουν (Deisseroth K.). Αντλώντας έμπνευση από τον Santiago Ramón y Cajal, τον ιδρυτή της σύγχρονης νευροεπιστήμης, και του ισχυρισμού του πως «η γνώση της φυσικοχημικής βάσης της μνήμης, των συναισθημάτων και της λογικής θα καθιστούσε τους ανθρώπους κυρίαρχους της πλάσης, καθώς το πιο υπερβατικό τους κατόρθωμα θα ήταν η κατάκτηση του ίδιου τους του μυαλού» , η έκθεση επιχειρεί να απεικονίσει το εσωτερικό κύκλωμα του εγκεφάλου με μια ιδιαίτερη ενσυναίσθηση προς τις διανοητικές διαταραχές.
Ο Cajal τόλμησε να είναι ταυτόχρονα καλλιτέχνης και παθολόγος, ενώ υπήρξε ο πρώτος άνθρωπος που κατάφερε να δει νευρώνα. Οπτικοποιήσε τις εσωτερικές διεργασίες του μυαλού μέσα από χιλιάδες εκπληκτικά διαγράμματα με πενάκι, ενώ τα υπέροχα, λεπτομερή του σχέδια των νευρώνων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού απέδειξαν πως κάθε νευρώνας του εγκεφάλου είναι διαφορετικός και πως οι νευρώνες επικοινωνούν μεταξύ τους με συνάψεις.
Υπάρχει μια διαρκής ομοιότητα της «απεικόνισης του εγκεφάλου» στον επιστημονικό και τον καλλιτεχνικό χώρο και ένα έντονο ενδιαφέρον για την απεικόνιση των νευρώνων, αλλά και για το πώς αυτή η απεικόνιση μάς βοηθάει να κατανοήσουμε τις αόρατες συνάψεις του συλλογικού νου και κυρίως τους τρόπους με τους οποίους οι ανθρώπινες κοινωνίες μπορούν να αντισταθούν στον έλεγχο του μυαλού με πραγματική ελεύθερη βούληση.